Bài đọc thêm: Chăm sóc phụ nữ mang thai và sinh con an toàn
Làm mẹ an toàn bao gồm chăm sóc trước sinh, trong sinh và sau sinh với các nội dung chính, bao gồm:
Chăm sóc trước mang thai:
- Tiêm phòng cúm và rubella
- Kiểm tra sức khỏe toàn diện của cả người nam và người nữ, đặc biệt các bệnh lây nhiễm như viêm gan B, HIV, nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục
- Chẩn đoán sớm về tình trạng bất đồng nhóm máu Rh, bệnh tan máu bẩm sinh…
Hình minh họa: tư vấn làm mẹ an toàn
Chăm sóc trước sinh:
- Khám thai đủ 4 lần trong 03 thai kỳ, bao gồm việc theo dõi huyết áp, thử nước tiểu tìm protein niệu, xác định các dấu hiệu nguy hiểm trong thời kỳ mang thai và hướng dẫn chăm sóc, dinh dưỡng cho bà mẹ trong thời kỳ mang thai, tư vấn về cơ sở sinh con an toàn và dự kiến ngày sinh.
- Được tiêm phòng uốn ván đầy đủ
- Được hướng dẫn về uống bổ sung viên sắt và acid folic từ khi bắt đầu có thai đến sau sinh 42 ngày để dự phòng thiếu máu và dự phòng các dị tật cho thai nhi
- Chăm sóc về dinh dưỡng đảm bảo chất và lượng cho bà mẹ
- Chế độ lao động và nghỉ ngơi hợp lý với bà mẹ
- Chăm sóc về tâm lý, giải tỏa cảm xúc tiêu cực, dự phòng trầm cảm thời kỳ mang thai
Chăm sóc trong sinh:
- Được sinh con ở cơ sở y tế và có người được đào tạo đỡ đẻ
- Được phát hiện sớm và xử trí các trường hợp có nguy cơ tai biến sản khoa
- Được đỡ đẻ an toàn
Chăm sóc bà mẹ và trẻ sơ sinh sau khi sinh:
- Chăm sóc hậu sản: sản dịch, vệ sinh, dinh dưỡng và nghỉ ngơi
- Được hướng dẫn thực hiện liệu pháp da kề da – mẹ và bé
- Chăm sóc vú và nuôi con bằng sữa mẹ: vệ sinh vú, cho bú sớm giờ đầu, được hướng dẫn cho bú sớm, và cách thức cho bú
- Chế độ dinh dưỡng của bà mẹ
- Chế độ nghỉ ngơi và vận động của bà mẹ
- Chăm sóc trẻ sơ sinh: rốn, theo dõi hô hấp, nhịp thở, thân nhiệt, tiểu tiện và đại tiện, khả năng bú của trẻ, sốt hay không sốt, phát hiện vàng da sớm. Được khám cho thai nhi trong vòng 24 giờ, 1 tuần, và 1 tháng sau sinh.
- Tiêm chủng cho trẻ sơ sinh